οῖκτος

οῖκτος
οῖκτος
Grammatical information: m.
Meaning: `lamentation, compassion, pity' (Od.).
Compounds: Rarely as 2. member, e.g. ἔπ-οικτος `pitiable' (A.), ἄν-οικτος `pitiless' (S., E.).
Derivatives: Prim. superl. οἴκτιστος (Χ 76; Seiler Steigerungsformen 78 f.), φιλ-οίκτιστος `loving pity the most' (S.) from φίλ-οικτος (A. in lyr.); thus the rare οἰκτικός `belonging to lamentation, lamenting' (An. Bachm.) and οἰκτοσύνη f. = οἶκτος (Hdn. Epim.). -- Old is οἰκτρός `woeful, wailing, deplorable' (Il.), as 1. member e.g. in οἰκτρό-γοος `with woeful lamentation' (Pl. Phdr. 267 c); prob. (in spite of the genderdifference) to οἶκτος after αἶσχος : αἰσχρός, ἔχθος : ἐχθρός a.o. (cf. Seiler l. c.), cf. also the pair οἴκτιστος : αἴσχιστος (Schwvzer 481 n. 16). -- Denominative verbs. 1. From οἰκτρός : οἰκτί̄ρω (\< -ιρ-ι̯ω), Aeol. οἰκτίρρω (Hdn. Gr.), aor. οἰκτῖραι, fut. οἰκτιρῶ (Att. also -τερῶ after the itacistic -τεῖραι, -τείρω) late -τ(ε)ιρήσω (LXX, NT), also with κατ- a.o., `to pity, to commiserate, to bewail' (Il.); from it οἰκτιρ-μός m. `compassion, pity' (Pi., LXX, NT), -μων `compassionate, pitiful' (Gorg., Theoc., LXX) with -μοσύνη (Tz.); on *οἰκτίρ-ι̯ω from *οἰκτρ-ι̯ω with i-coloured reduced vowel Schwyzer 352. -- 2. From οἶκτος : οἰκτίζω, -ομαι, also with κατ- a.o., `id.' (trag., Th., Arist.) with οἰκτ-ισμός m. `bewailing' (A., X.), -ίσματα n. pl., `id.' (E.; Chantraine Form. 146), κατοίκτ-ισις f. `wailing, compassion' (X.).
Origin: ONOM [onomatopoia, and other elementary formations].
Etymology: Like ὀϊζύς, with comp. meaning, also οἶκτος prob. goes back on the interj. οι, through οἴζω; the close connection appears from the backformation δυσοίζω (s. v.) from δύσ-οικτος. Prellwitz s. v., also Schwyzer 501. Comparable nouns from interjective verbs in -ζω are frequent, e.g. αἴαγμα, αἰακτός ( : αἰάζω, αἰαῖ), βάβαξ, βαβάκτης (:βαβάζω, βαβαί) etc., s. Schwyzer 716. Cf. οἰμώζω. -- Doubtful non-Greek combinations (Goth. aihtron `beg', OIr. ar-égi `complains') in Bq, WP. 1, 105 f., Pok. 298. -- On οἶκτος and related words in gen.. s. W. Burkert Zum altgr. Mitleidsbegriff. Diss. Erlangen 1955 (important review by Seyffert Gnomon 31, 389 ff.); also A. Klocker Wortgesch. von ἔλεος u. οἶκτος in d. gr. Dichtung u. Philosophie von Hom. bis Arist. Diss. Innsbruck 1953.
Page in Frisk: 2,361-362

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό). . 2010.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • οικτός — οἰκτός, ή, όν (Α) [οίγω] ανοιχτός …   Dictionary of Greek

  • οἶκτος — pity masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • οίκτος — ο (ΑΜ οἶκτος) αίσθημα λύπης για την κατάσταση κάποιου, ευσπλαγχνία, συμπάθεια («δι οὶκτου χεῑρά θ ἱκεσίαν ἔχω», Ευρ.) νεοελλ. περιφρόνηση, αποτροπιασμός αρχ. 1. θρήνος, οδυρμός («τόνδε κλύουσαν οἶκτον», Αισχύλ.) 2. αντικείμενο οίκτου. [ΕΤΥΜΟΛ. Η… …   Dictionary of Greek

  • οίκτος — ο 1. συμπάθεια, λύπη, ευσπλαχνία για κάποιον: Είναι άξιος για οίκτο. 2. περιφρόνηση: Η αθλιότητά του προκαλεί οίκτο …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • οἶκτοι — οἶκτος pity masc nom/voc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • οἶκτον — οἶκτος pity masc acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • κάτοικτος — κάτοικτος, ον (Α) άξιος οίκτου. [ΕΤΥΜΟΛ. < κατ(α) * + οικτος (< οἶκτος), πρβλ. δύσ οικτος, έπ οικτος] …   Dictionary of Greek

  • έλεος — το και έλεος, ο (ΑΜ ἔλεος, το Α ἔλεος, ο) Ι. έλεος, ο (Α ἔλεος) η τραγική συγκίνηση, η συμπόνια που νιώθει ο θεατής τής τραγωδίας για τον αναξιοπαθούντα τραγικό ήρωα II. έλεος, το (ΑΜ ἔλεος, το Α ἔλεος, ο) 1. συμπόνια, οίκτος 2. ελεημοσύνη 3. η… …   Dictionary of Greek

  • μεγάοικτος — μεγάοικτος, ον (Μ) πολύ εύσπλαχνος. [ΕΤΥΜΟΛ. < μεγα * + οἶκτος (πρβλ. φίλ οικτος)] …   Dictionary of Greek

  • νέοικτος — νέοικτος, ον (Α) ο πρόσφατος θρήνος. [ΕΤΥΜΟΛ. < νε(ο) * + οἶκτος «θρήνος, οδυρμός» (πρβλ. φίλ οικτος)] …   Dictionary of Greek

  • οικτοσύνη — οἰκτοσύνη, ἡ (Α) [οίκτος] οίκτος …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”